Bergamo to wręcz idealna propozycja dla miłośników architektury oraz krótkich weekendowych wypadów. Miasto będące prawdziwą perłą Lombardii ma zwiedzającym do zaoferowania bardzo wiele, o czym można zresztą przekonać się czytając artykuł 10 miejsc, które trzeba zobaczyć w Bergamo, aby ułatwić Wam zwiedzanie postanowiliśmy przygotować więc artykuł z trasą zwiedzania Bergamo w jeden dzień.
Trasa ma około 10 kilometrów długości i w całości, z wyjątkiem jednego fragmentu pokonywanego kolejką, odbywa się pieszo. Nie jest to dystans duży, ale warto pamiętać, że Bergamo położone jest na wzgórzach, więc będziemy naprzemiennie chodzić z górki lub pod górkę. Ponadto trasa zwiedzania, tak jak i całe górne Bergamo, obfituje w dużą ilość ciekawych miejsc, których długość oglądania jest kwestią bardzo indywidualną. Tym z was, którzy mają więcej czasu i lubią zwiedzanie w wolniejszym tempie polecamy rozłożenie trasy na dwa dni.
Wszystkie obiekty rekomendowane do odwiedzenia są w całości lub częściowo bezpłatne. A jedyny koszt, jaki musimy ponieść to bilet na kolejkę. Trasa rozpoczyna się na Piazza Mercato Delle Scarpe, gdzie łatwo dostaniemy się komunikacją miejską z hotelu, lotniska czy innego punktu miasta (więcej o komunikacji miejskiej w Bergamo przeczytać można tutaj).
Jeśli wybierasz się do Bergamo koniecznie zajrzyj do artykułu Bergamo – informacje dla odwiedzających, gdzie zawarte są najważniejsze wskazówki dla odwiedzających miasto. Jeśli nie masz zbyt wiele czasu na zwiedzanie, zerknij do trasy Bergamo w kilka godzin, która pozwoli Ci zobaczyć w krótkim czasie najważniejsze atrakcje miasta.
Długość: ok. 10 km
Czas: w zależności od tempa, kondycji i sposobu zwiedzania, od kilku godzin do całego dnia
Typ: trasa piesza + kolejka funicular
Gdzie: górne miasto Citta Alta, Bergamo, Włochy
Główne punkty: Plac Vecchia, Cappella Colleoni, Bazylika Santa Maria di Maggiore, Katedra Świętego Aleksandra Duomo di Bergamo, weneckie mury, bramy miejskie, Kościół Świętego Michała, Twierdza Bergamo (Rocca di Bergamo), Fontanna del Lantro, Ogród Botaniczny, Zamek San Vigilio.
Trasę zwiedzania rozpoczynamy na placu Mercato Delle Scarpe (A). Do tego punktu bardzo łatwo dostać się z dolnego miasta, ponieważ połączone jest z nim kolejką typu funicular. Kolejka oddalona jest około 900 metrów od największego węzła komunikacyjnego Bergamo Porta Nouva, gdzie przystanki mają niemal wszystkie linie autobusowe. Na placu Mercato Delle Scarpe zatrzymuje się również autobus linii numer 3.
Jeśli już znajdziemy się na niewielkim placu, powinniśmy udać się około 250 metrów prosto ulicą Via Gombito do placu Vecchia (B). Jest to najważniejszy miejski plac, już w czasach rzymskich mieściło się tu forum romanum. Przy placu, którego centralny punkt stanowi fontanna znajduje się jeden z najstarszych włoskich ratuszy, zbudowany pod koniec XII wieku Palazzo della Ragione oraz jedna z najważniejszych publicznych włoskich bibliotek – Biblioteka Angelo Mai umieszczona w białym neoklasycznym Palazzo Nuovo.
Plac Vecchia.
Plac Vecchia na obrazie znajdującym się w Academia Carrera.
Nad placem góruje mierząca 52 metry wieża nazywana Campanone. Zbudowana na przełomie XI i XII wieku konstrukcja jest najwyższą tego typu w mieście. W przeszłości umiejscowiony na niej dzwon między innymi ostrzegał mieszkańców o zbliżającym się zagrożeniu i stanowił sygnał do zamknięcia czterech wjazdowych bram do miasta. Dziś wieża stanowi punkt widokowy, a na jej szczyt można dotrzeć pokonując około 300 schodów lub jadąc windą. Wejście na wieżę kosztuje 3 euro w przypadku dorosłych, dla osób poniżej 18 roku życia jest bezpłatne.
Widok z wieży na Kaplicę Colleoni oraz Bazylikę Santa Maria di Maggiore.
Kolejnym punktem zwiedzania będzie plac Duomo (C), przechodząc na niego z placu Vecchia warto patrzeć pod nogi, bo na chodniku również możemy znaleźć coś ciekawego. Tu z pewnością spędzimy trochę czasu. Zwiedzanie możemy rozpocząć od Katedry Świętego Aleksandra, w podziemiach której znajduje się muzeum katedralne. Wstęp do muzeum jest płatny, sama katedra udostępniona jest jednak dla zwiedzających bez opłat. Będąc w jednonawowej katedrze warto zwrócić uwagę na sześć ciekawych kaplic w jej wnętrzu. Jedna z nich poświęcona jest pochodzącemu z Bergamo reformatorowi kościoła – papieżowi Janowi XXIII, który jest również katolickim świętym. Sama historia katedry jest bardzo ciekawa, ponieważ powstała ona ze swoistego połączenia dwóch kościołów. Do XVI wieku w Bergamo funkcjonowały dwie katedry – znajdująca się w innym miejscu katedra świętego Aleksandra oraz znajdująca się w miejscu obecnej świątyni katedra świętego Wincentego. Katedra świętego Aleksandra została wyburzona przez Wenecjan, którzy tworzyli mury. Na skutek decyzji papieża Innocentego XI połączono dwie kapituły, a Bergamo od tego czasu miało mieć jedną katedrę. Katedra świętego Wincentego zyskała więc nowego patrona i tak stała się nową katedrą świętego Aleksandra.
Na chodniku możemy znaleźć między innymi takie rzeczy.
Katedra Świętego Aleksandra w Bergamo.
Dużo bieli i misterne zdobienia są charakterystyczne dla Duomo di Bergamo.
Relikwie papieża Jana XXIII.
Będą na placu Duomo nie sposób przegapić też jednego z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Bergamo – oszałamiającej Kaplicy Colleoni. Ufundowana przez pochodzącego z Bergamo kondotiera Bartolomeo Colleoniego kaplica pełniąca jednocześnie rolę mauzoleum uznawana jest za klejnot lombardzkiego renesansu. Kaplica szczególne wrażenie robi z zewnątrz, gdzie oglądających w zdumienie wprawia misternie wykonana fasada z różnokolorowego marmuru. Przy okazji kaplicy Colleoni warto wspomnieć również jedną ciekawostkę – jej fundator został obdarzony trzema jądrami, które to zostały później elementem rodzinnego herbu. Herb ten znajduje się między innymi na bramie do kaplicy, znajdziemy go łatwo, bo jest wytarty na złoto. Potarcie jąder znajdujących się na herbie ma rzekomo przynosić szczęście.
Przy placu Duomo znajduje się również Portal Czerwonych Lwów, będący jednym z dwóch głównych wejść do bazyliki Santa Maria di Maggiore. Nazwa portalu, związana jest z kolorem marmuru, z jakiego został wykonany. Sama, wzniesiona w XII wieku, świątynia ma przepiękne wnętrze w barokowym stylu i przez wielu uznawana jest za kościół dużo piękniejszy od Katedry Świętego Aleksandra. Wyjść z niej możemy przez wejście znajdujące się po przeciwległej stronie, dotrzemy nim na Plac Rosate (D). Z placu widoczny będzie Portal Białych Lwów – które w tym wypadku zostały wykonane z białego marmuru oraz niewielka owalna Kaplica Świętego Krzyża datowana na początek XII wieku.
Konfesjonał z 1704 roku znajdujący się w Bazylice.
Jedno z pięknych sklepień znajdujących się w Bazylice Santa Maria di Maggiore.
Kolejnym punktem do obejrzenia jest Cannoniera di San Giovanni (E), czyli Kazamaty Świętego Jana. Udostępnione od 2009 roku w okresie wiosenno-letnim pozwalają na zejście kilku metrów oraz obejrzenia murów i sposobu ich wykorzystania od środka. Z tego miejsca wzdłuż murów udajemy się do Bramy Świętego Jakuba (F), jednej z czterech miejskich bram. Brama ta w naszym odczuciu jest najładniejsza ze wszystkich, jako jedyna obecnie używana jest jedynie przez pieszych. Zarówno na tej, jak i na pozostałych bramach znajdziemy oczywiście wiele elementów przypominających o tym, że mury miasta zbudowali wenecjanie.
Brama świętego Jakuba.
Widok z bramy Świętego Jakuba na dolne miasto.
Następnie czeka nas dalszy spacer murami miasta, po drodze spotkamy tu z pewnością kilku biegaczy, ponieważ jest to jedno z ulubionych miejsc osób uprawiających jogging. Po drodze oglądać możemy widok na dolne miasto oraz ciekawe budynki i rośliny, obecnie nieodłączny element miejskich murów. Kolejnym punktem jest druga brama miejska – Brama Świętego Augustyna (G). Idąc dalej wzdłuż murów dojdziemy do budynków uniwersytetu w Bergamo, które możemy obejść wchodząc do parku Świętego Augustyna. Po wyjściu z parku naszym oczom ukaże się były kościół, oczywiście podobnie jak znajdująca się w pobliżu brama i park, poświęcony był on również świętemu Augustynowi.
Były kościół Świętego Augustyna.
Następnie opuścimy na pewien czas mury i udamy się jedną z najstarszych ulic w mieście via Porta Dipinta do Kościoła Świętego Michała (H). Ta niewielka świątynia zachowana w dość surowym stanie datowana jest na rok 774 i uznawana za najstarszy kościół w okolicy. W miejscu tym wcześniej mieściła się pogańska świątynia Wulkana, boga będącego patronem ognia, kowalstwa i wulkanów. Kościół ozdobiony jest freskami, których część została namalowana ręką samego mistrza – Lorenzo Lotto. Sam Lotto mieszkał przez pewien czas w domu wikariusza obok kościoła.
Kościół Świętego Michała z zewnątrz wygląda bardzo niepozornie.
Niektóre z fresków znajdujących się w kościele.
Via Porta Dipinta
Przechadzając się ulicami warto mieć oczy dookoła głowy, bo nigdy nie wiadomo, gdzie możemy znaleźć coś interesującego.
Po obejrzeniu kościoła udajemy się dalej ulicą via Porta Dipinta, aż dojdziemy do placu Mercato Delle Scarpe (A), gdzie rozpoczynaliśmy nasze zwiedzanie. Następnie udajemy się w kierunku Twierdzy Bergamo (I) ulicą via Alla Rocca znajdującą się tuż przy placu. W twierdzy znajduje się muzeum historyczne, niestety podczas naszej wizyty trwała konserwacja i było ono zamknięte. Część eksponatów wystawiona jest na zewnątrz i jest dostępna bezpłatnie.
Twierdza Bergamo
Kolejnym punktem zwiedzania jest były Klasztor Franciszkanów (J). Budowę budynku rozpoczęto w XIII wieku, obecnie pełni funkcję siedziby Fundacji Historycznej Bergamo. Klasztor stanowi ciekawe miejsce, gdzie można zaznać nieco cienia w upalny dzień. Podczas naszej wizyty nie było tu nikogo innego, co dodało z pewnością temu miejscu dodatkowego klimatu.
Klasztor przedstawiony na obrazie.
Były klasztor Franciszkanów.
Następnie udajemy się do kolejnego interesującego miejsca. Jest to Fontanna Lantro (K) mieszcząca się w podziemiach niewielkiego Kościoła Świętego Wawrzyńca (San Lorenzo), który z zewnątrz ozdobiony jest symbolami dotyczącymi śmierci. Miejsce przypomina nieco podziemny Pałac Jerebatan, który mieliśmy okazję odwiedzić w Stambule w 2016 roku. Jest jednak dużo mniejsze.
Kościół Świętego Wawrzyńca.
Później udajemy się do trzeciej już miejskiej bramy nazwanej na cześć świętego Wawrzyńca – San Lorenzo (L). Jeśli przyjechaliśmy do górnego miasta autobusem to prawdopodobnie właśnie tę bramę przekraczaliśmy. Wiosną i latem rozciąga się tu ciekawy widok na znajdujące się obok porośnięte winoroślą wzgórze. Jest to najmniejsza ze wszystkich czterech miejskich bram.
Brama Świętego Wawrzyńca.
Następnie cofamy się nieco w kierunku kościoła świętego Wawrzyńca i kontynuujemy spacer ulicą via della Boccola cały czas prosto, aż dojdziemy do wejścia do Ogrodów Botanicznych „Lorenzo Rota” (M). Ogrody otwarte są dla zwiedzających od początku marca do końca października. Zobaczyć możemy tu ponad tysiąc różnych gatunków roślin. Obok wejścia do ogrodów znajduje się również ciekawa budowla – wenecka piramida, w której znajdował się proch.
Wenecka budowla służąca za miejsce przechowywania prochu.
Po wizycie w Ogrodach pora na to, aby obejrzeć górne Bergamo z góry. W tym celu udajemy się na stację kolejki funicular (N), która zawiezie nas na wzgórze San Vigilio (O), na wzgórzu znajdują się ruiny zamku o nazwie takiej samej jak wzgórze (P). Przy dobrej pogodzie można zobaczyć stąd Mediolan oraz pobliskie góry, ułatwi to między innymi specjalna tablica pokazująca kierunek poszczególnych miejsc. Wejście na zamek nie jest trudne i wymaga pokonania tylko kilkudziesięciu schodów. Następnie udajemy się znów do kolejki, która zabierze nas na dół. Oczywiście jeśli nadal macie siłę i chęci to możecie pokonać tę trasę pieszo. Czekając na powrotną kolejkę warto udać się na punkt widokowy mieszczący się tuż obok stacji. Jest to chyba jeden z najlepszych punktów widokowych w całym mieście.
Tablica wskazująca kierunki pobliskich punktów.
Po zjechaniu do górnego miasta przechodzimy przez ostatnią, czwartą już miejską bramę – poświęconą patronowi miasta świętemu Aleksandrowi. Udajemy się następnie obok Cytadeli ulicą Piazza della Cittadella (R) na główny deptak górnego miasta via Bartolomeo Colleoni, nazywany również przez miejscowych – Corsarolą, którą możemy dojść do punktu początkowego trasy. Jeśli zostało nam trochę czasu warto po prostu bez celu przespacerować się uliczkami starego miasta.
Ulica B. Colleoniego.
Jeśli jesteśmy w Bergamo trochę dłużej warto odwiedzić również dolne miasto – Citta Bassa, które jest jednak dużo mniej atrakcyjne od górnego miasta. W tym celu z punktu początkowego trasy (A) należy zjechać kolejką do dolnego miasta, a następnie przejść się viale Vittorio Emanuele, która przechodzi w Viale Roma oraz Viale Papa Giovanni XXIII.
Do najciekawszych punktów dolnego miasta należą Porta Nuova, teatr Dionizetti, kościoły San Spirito, San Bartolomeo, Santo Spirito oraz Santa Maria Immacolata. Na kopule tego ostatniego znajdziemy kopię Madonny znajdującej się na Katedrze w Mediolanie. Zwiedzając dolne miasto warto przejść się również ulicami via Sentierone i via Torquato Tasso.
