Polska i województwo Podkarpackie obfitują w ciekawe, stare drzewa będące częścią dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego naszego kraju. Jednym z wartych uwagi okazów jest bez wątpienia liczący niemal 700 lat Dąb Józef z Wiśniowej. Znajdujący się w Zespole Parkowo-Dworskim i Folwarcznym w Wiśniowej dąb, w 2017 roku został Europejskim Drzewem Roku, jego popularność ma jednak korzenie już w okresie międzywojennym, kiedy jako symbol długowieczności i trwałości został przedstawiony na rewersie banknotu 100 złotych. Dąb i park, w którym się znajduje są świetnym miejscem na wiosenny, letni czy jesienny spacer lub wycieczkę rowerową.
Dąb Józef w Wiśniowej – dojazd i zwiedzanie
adres: Wiśniowa 189A, powiat strzyżowski, województwo Podkarpackie
współrzędne GPS: 49.868274, 21.645920 (parking), 49.869525, 21.645482 (drugi parking),49.868677, 21.644062 (Dąb Józef)
cena parkingu: bezpłatny
wstęp: bezpłatny
godziny otwarcia: całą dobę
czas zwiedzania: dojście do drzewa z parkingu zajmuje około 5 minut, czas spędzony w parku według własnych preferencji
Zespół Parkowo-Dworski i Folwarczny w Wiśniowej położony jest przy drodze wojewódzkiej numer 988 w powiecie strzyżowskim, w województwie Podkarpackim. Obiekt oddalony jest około 20 kilometrów od Jasła i 40 kilometrów od Rzeszowa. Znaki informujące o bliskości dębu pojawiają się już kilkanaście kilometrów wcześniej, najłatwiej będzie jednak skorzystać z pomocy współrzędnych GPS. Park dla spacerowiczów dostępny jest całą dobę. Samochód można zostawić na parkingu obok kościoła parafialnego lub drugim, znajdującym się tuż obok.
Dąb Józef – historia
Dąb szypułkowy z Wiśniowej o imieniu Józef liczy około 650-700 lat. W 2016 roku wygrał polski konkurs na drzewo roku. W 2017 roku zrobiło się o nim głośno, kiedy został wybrany Europejskim Drzewem Roku. Jednak już ponad 80 lat wcześniej na całą Polskę rozsławił go malarz i artysta Józef Mehoffer. Jeden z najbardziej wyrazistych przedstawicieli Młodej Polski umieścił bowiem drzewo na rewersie stuzłotowego banknotu, wyemitowanego w 1932 i wprowadzonego do powszechnego obiegu w 1934 roku. Dąb, który na banknocie symbolizować miał trwałość i długowieczność, swoje imię zawdzięcza właśnie Józefowi Mehofferowi.
Urodzony w pobliskich Ropczycach Józef Mehoffer, autor między innymi polichromii Katedry Ormiańskiej we Lwowie często bywał w zespole dworsko-parkowym w Wiśniowej, którego właścicielami (od 1864 roku) była rodzina mecenasów i promotorów sztuki – Mycielskich. Według legendy, to właśnie okazałe dęby znajdujące się w parku wpłynęły na decyzję zakupu przez nich tej posiadłości.
W zarośniętej już niemal dziupli Dębu Józef, podczas II Wojny Światowej przed Niemcami ukrywało się dwóch żydowskich braci. Bracia Hymi zostali ukryci tam przez Rozalię Proszak, która pomagała im przetrwać ten trudny okres przynosząc w nocy jedzenie.
Nagrobek psa i kota oraz aleja dębowa
Zespół Dworsko-Parkowy i Folwarczny w Wiśniowej, to nie tylko Dąb Józef. Park po przejściu w ręce Mycielskich poddany został rewitalizacji. Dziś na spacerowiczach wrażenie mogą zrobić dwie aleje grabowe, ponad 200-letnie dęby, liczne szpalery oraz starodrzew. Na uwagę zasługuje licząca 360 drzew, nowa aleja grabowa, która ma już ponad dwa wieki.
Ciekawostką mogą być też, znajdujące się 70 metrów na wschód od Józefa, nagrobki psa i kota. Nagrobki pochodzą z początku XX wieku. Na nagrobku psa znajduje się napis:
NAJPIĘKNIEJSZY PIES
PANIEN MYCIELSKICH
NAJWIERNIEJSZY TOWARZYSZ
FRED
14.VIII.1893 . 24.I.1904
Podsumowanie
Wiśniowa od połowy XIX wieku, aż do II Wojny Światowej odgrywała znaczącą rolę w historii polskiej sztuki i kultury. Miejsce to stało się oazą artystów, którzy dzięki wsparciu właścicieli, w spokoju tworzyli tu swoje dzieła. W parku, który rozkwitł dzięki Myślenickim odbywały się między innymi liczne plenery malarskie, a sama posiadłość określana była jako Barbizon Wiśniowski, w nawiązaniu do szkoły malarstwa pejzażowego z Barbizon we Francji (1830-1860).
Dziś, mimo dewastacji i strat w drzewostanie w okresie II WŚ oraz PRL, możemy przejść się tymi samymi alejami, którymi przechadzali się Józef Mehoffer, Jan i Hanna Cybisowie czy Tytus Czyżewski. Podobnie jak oni, możemy odetchnąć świeżym podkarpackim powietrzem i rozkoszować się pięknym widokiem przyrody, występującej w starym, okazałym parku.
Partnerem wpisu jest Województwo Podkarpackie.