Dziś, w ramach serii #OdkryjŚwiętokrzyskie, zabierzemy Was w jedno z najbardziej interesujących miejsc województwa Świętokrzyskiego – do Jaskini Raj. Mieszcząca się nieopodal Zamku Królewskiego w Chęcinach oraz Parku Etnograficznego w Tokarni Jaskinia Raj należy do najpiękniejszych jaskiń krasowych tej części Europy.
Jaskinia Raj – zwiedzanie
adres: Dobrzączka, Chęciny (parking, z którego należy pokonać jeszcze około 250 metrów pieszo)
cena parkingu: samochód osobowy 5 zł, bus 10 zł, autobus 20 zł (opłata pobierana jest jednorazowo niezależnie od czasu parkowania)
godziny otwarcia: od wtorku do niedzieli;
15 styczeń – kwiecień 10:00 – 17:00,
maj – czerwiec 09:00 – 19:00,
lipiec – sierpień 09:00 – 18:00,
wrzesień – październik 09:00 – 17:00,
1-15 listopada 10:00 – 17:00
wstęp: w sezonie (od 15 kwietnia do 20 października) 18 zł, poza sezonem 15 zł
czas zwiedzania: około 45 minut
Zwiedzanie jaskini cały czas odbywa się w pozycji stojącej po specjalnie do tego przygotowanej, liczącej 180 metrów, trasie. Trasę tę z łatwością pokonają również dzieci. W jaskini cały czas panuje stała temperatura około 8-10 °C oraz wilgotność na poziomie ponad 95%.
Jaskinia Raj to jedna z najpopularniejszych atrakcji województwa Świętokrzyskiego, każdego roku odwiedza ją ponad 90 tysięcy turystów. Ze względu na potrzebę utrzymania mikroklimatu panującego w jaskini, obiekt posiada ograniczenia co do ilości przyjmowanych turystów. Aby odwiedzić jaskinię należy więc wcześniej dokonać rezerwacji online (można to zrobić na tej stronie). Bilety można zakupić też w kasach, ale tylko pod warunkiem że będą dostępne miejsca w danym dniu (zwiedzanie odbywa się w maksymalnie 15 osobowych grupach, które do jaskini wchodzą w przynajmniej 15 minutowych odstępach).

Sala Stalaktytowa, jedna z pięciu sal w Jaskini Raj.
Zwiedzanie odkrytej dopiero w 1963 roku jaskini rozpoczyna się w pomieszczeniu, gdzie zorganizowana jest wystawa poświęcona historii jaskini oraz tematyce zjawisk krasowych. W sali odwiedzający mogą zobaczyć między innymi szczątki zwierząt zamieszkujących jaskinię w czasach prehistorycznych (niedźwiedź jaskiniowy, mamut, nosorożec włochaty) oraz narzędzia z krzemienia wykorzystywane przez neandertalczyków, którzy prawdopodobnie zamieszkiwali jaskinię w końcowym okresie paleolitu średniego (około 50 tysięcy lat temu). Są to narzędzia o wiele bardziej prymitywne, niż te wytwarzane z krzemienia wydobywanego w neolitycznych kopalniach w Krzemionkach Opatowskich kilkadziesiąt tysięcy lat później.
Reklama
Przejście z sali muzealnej do właściwego wnętrza jaskini odbywa się stworzoną przez człowieka sztolnią mierzącą 21 metrów. Sztolnia pełniąca rolę śluzy, sprawia, że do jaskini nie trafia ciepłe powietrze z sali muzealnej, chroniąc tym samym jej unikalny mikroklimat. Pierwszą salą, która ukazuje się odwiedzającym jest Komora Wstępna, w której usytuowany był otwór, przez który została ona odkryta.
Ciekawostka: Jaskinia została odkryta w 1963 roku, podczas wydobywania kamienia do celów budowlanych. Do jaskini poprzez odkrytą szczelinę dostali się kilkunastoletni chłopcy, którzy dokonali różnych zniszczeń. Aby uniknąć wypadków szczelinę zasypano, a jej ponowne odkrycie nastąpiło w roku 1964. Do jaskini trafili czterej uczniowie Technikum Geologicznego z Krakowa, którzy odbywali w okolicy praktyki terenowe. O znalezisku poinformowali swoją nauczycielkę, a następnie Ryszarda Gradzińskiego z Sekcji Speleologicznej Polskiego Towarzystwa Przyrodników, z którym dokonali kolejnych zejść do jaskini w celu sporządzenia planów oraz dokumentacji fotograficznej. W 1965 roku o niezwykłych walorach jaskini powiadomiono Państwową Radę Ochrony Przyrody i Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody. W roku 1966 zdecydowano o udostępnieniu jaskini dla zwiedzających. Jaskinia Raj została ostatecznie udostępniona dla zwiedzających w roku 1972.
Następnie zwiedzający udają się do Komory Złomisk, która jest największą z pięciu sal znajdujących się w jaskini. W komorze znajdują się potężne głazy, które przed wiekami oderwały się od stropu, a dziś pokryte są widowiskowymi naciekami. W Komorze Złomisk mieszczą się też jedne z najbardziej znanych tworów znajdujących się w Jaskini Raj – kolumna Harfa, prześwitująca efektownie po podświetleniu oraz kolumna nazywana Barankiem ze spadochronem.

Kolumna Harfa

Baranek ze spadochronem.

Śpiące w Jaskini Raj nietoperze.
Ciekawostka: W Jaskini Raj występują nietoperze. Spotkamy tu między innymi mopki i gacki brunatne. Liczba nietoperzy nie jest stała i zmienia się każdego roku. W 2017 roku w Jaskini Raj mieszkało około 20 nietoperzy.
Kolejne na trasie zwiedzania są niewielka Sala Kolumnowa obfitująca w jeziorka, pola ryżowe oraz pełne uroku kolumny.
Z Sali Kolumnowej udajemy się do Sali Stalaktytowej, gdzie znajduje się największe zagęszczenie stalaktytów (sięgające miejscami nawet 300 sztuk na metr kwadratowy). Jest to najbardziej znana z sal znajdujących się w Jaskini Raj, często przedstawiana w podręcznikach szkolnych czy folderach reklamowych.
Ostatnią na trasie zwiedzania jest Sala Wysoka, nazwana tak ze względu na strop, który znajduje się około 8 metrów nad poziomem chodnika. Z sali tej zwiedzający udają się do komory wstępnej zataczając tym samym koło i kończąc zwiedzanie.
Podsumowanie
Jaskinię Raj poprzednio odwiedziliśmy podczas wycieczek szkolnych będąc jeszcze dziećmi. Nie wiele pamiętaliśmy z tamtych wizyt, więc ponowne odwiedzenie jaskini było strzałem w dziesiątkę. W trakcie zwiedzania przypomnieliśmy sobie niektóre charakterystyczne formacje skalne i mieliśmy możliwość zachwycić się nimi na nowo. Jeśli nie mieliście okazji być jeszcze w Jaskini Raj to koniecznie nadróbcie zaległości. Jeśli tak jak my byliście w niej dawno to polecamy odwiedzić ją aby odświeżyć sobie wspomnienia.
Zapraszamy również do zapoznania się z innymi ciekawymi miejscami w województwie świętokrzyskim. Wszystkie je znajdziecie w serii #OdkryjŚwiętokrzyskie.