Pomniki i rzeźby to nieodłączny element wystroju każdego miasta. Znajdują się na nich osoby zasłużone dla kraju czy dla miasta, królowie, dyktatorzy, prezydenci, artyści czy sportowcy. Swoich pomników doczekały się również zwierzęta czy postacie z kreskówek lub filmów. W ten sposób utrwalane są również ważne wydarzenia, tragiczne lub radosne. Ostatnimi czasy miasta zaczynają zdobić coraz bardziej abstrakcyjne formy. Niekiedy artyści tworzący owe dzieła nieco odlecą i tylko autorowi wiadomo „co autor miał na myśli”. Tak na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło przejeżdżając przez Stąporków – niewielką miejscowość w województwie świętokrzyskim. W Stąporkowie bowiem znajduje się rzeźba przedstawiająca kaloryfer. Co symbolizuje ów kaloryfer i dlaczego został postawiony w Stąporkowie? Dowiesz się tego z dalszej części artykułu.
Zachęcamy również do zapoznania się z innymi ciekawymi miejscami w Świętokrzyskim. Zarówno te znane, jak i te mniej znane, ale warte odwiedzenia lub ciekawe miejsca opisaliśmy w serii #Odkryj Świętokrzyskie.
Stąporków – największt kaloryfer świata – zwiedzanie
adres: ul. Piłsudskiego 103, Stąporków
godziny otwarcia: całą dobę
wstęp: bezpłatny
czas zwiedzania: 15 minut
Mierząca 2 metry rzeźba największego kaloryfera świata, ustawiona naprzeciw Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Stąporkowie nie symbolizuje walki z globalnym ociepleniem, nie ma na celu zwrócić uwagi na problemy z brakiem ogrzewania w niektórych polskich domach czy konieczności okazywania sobie wzajemnego ciepła. Rzeźba symbolizuje ni mniej, ni więcej dokładnie to, co przedstawia – żeliwny kaloryfer.
Dlaczego jednak ktoś stawia w centrum miasta rzeźbę przedstawiającą kaloryfer? Jeśli zagłębimy się w historię Stąporkowa, nazywanego Miastem Grzejników wszystko się wyjaśni. Niemal wszystkie żeliwne kaloryfery, które znajdowały się dawniej w niemal każdym polskim domu prawdopodobnie wyprodukowane zostały właśnie w Stąporkowie. Odlewnia Żeliwa Stąporków była niemal wyłącznym producentem owych grzejników w czasach PRL.
Czasy prosperity i największego rozwoju miasta związane są właśnie z okresem funkcjonowania odlewni, nie ma się więc co dziwić, że grzejnik stał się swoistym symbolem miasta. W swoim szczytowym okresie odlewnia zatrudniała około 2,5 tysiąca pracowników.
Ciekawostka: Odlewnia Żeliwa Stąporków powstała w 1738 roku. Produkcję grzejników rozpoczęto już na początku XX wieku, początkowo głównym odbiorcą byli rosyjscy właściciele ziemscy budujący swoje pałace w okolicach Uralu. Czasy największej produkcji przypadają na lata 60′ i 70′. W roku 1972 dokonano rozbudowy i modernizacji zakładu niemal potrajając dotychczasowe możliwości produkcyjne. Po upadku PRL, podobnie jak wiele zakładów przemysłowych, odlewnia straciła mocno na znaczeniu, aby z czasem zostać zamkniętą.
Podsumowanie
Oprócz największego pomnika kaloryfera, znajduje się tu też mały skwer z kaloryferami w oryginalnych rozmiarach. W Ośrodku Kultury i Sportu mieści się natomiast Kawiarenka pod Grzejnikiem. Stąporków nie bez kozery nazywany jest Miastem Grzejników.
Sama rzeźba kaloryfera może nie stanowi jakieś ogromnej atrakcji, ale warto zatrzymać się tu choćby na 10 minut, w drodze do pobliskich atrakcji, aby zobaczyć ją na własne oczy. Około 100 metrów od pomnika znajduje się też siłownia na powietrzu, gdzie dostępne jest kilka różnych sprzętów. Jeśli jesteście więc znudzeni podróżą warto zatrzymać się tu na chwilę aby rozprostować kości.