Jarmark Bożonarodzeniowy w Bańskiej Bystrzycy to niewielki kiermasz organizowany w jednej z najbardziej urokliwych słowackich miejscowości. Jarmark w Bańskiej Bystrzycy, mimo iż rozmiarami nie może równać się jarmarkowi w Bratysławie, uznawany jest za jedno z najciekawszych tego typu wydarzeń w kraju. Bańska Bystrzyca to ciekawa propozycja, szczególnie dla tych, którzy nie przepadają za tłumami. Zapraszamy do relacji z kiermaszu, opisanej w ramach tworzenia serii artykułów o Jarmarkach Bożonarodzeniowych.
Bańska Bystrzyca – informacje o Jarmarku Bożonarodzeniowym w skrócie:
Kiedy: zazwyczaj koniec listopada – początek stycznia
Gdzie: Rynek Staromiejski Namestie SNP (Námestie Slovenského národného povstania)
Charakterystyczne produkty: lokše (ziemniaczane naleśniki), medovina (miód pitny), ciganska pecienka (cygańska pieczeń), strudle, oblátky (wafelki).
Uwaga: Jarmark Bożonarodzeniowy w Bańskiej Bystrzycy w 2019 roku rozpoczyna się 6 grudnia, a kończy 21 grudnia 2019 roku. Stoiska gastronomiczne otwarte są od 29 listopada do 2 stycznia 2020.
Świąteczny Jarmark w Bańskiej Bystrzycy odwiedziliśmy 5 i 6 grudnia. To właśnie w dzień Świętego Mikołaja miała miejsce uroczysta inauguracja, zapalenie choinki oraz początek świątecznych występów artystycznych na scenie. Stoiska z jedzeniem i gorącymi napojami stoją na głównym placu miasta już od 29 listopada, jednak dopiero od 6 grudnia całe wydarzenie nabiera rozpędu i czuć na nim zbliżające się wielkimi krokami święta.
Jarmark odbywa się codziennie na głównym deptaku Bańskiej Bystrzycy – Námestie Slovenského národného povstania. Kramy z jedzeniem i gorącymi napojami otwarte są mniej więcej od 11:00 i zamykają się około 23:00. Kramy z rękodziełem oraz wydarzenia świąteczne kończą się zazwyczaj o godzinie 20:00. Na Rynku Staromiejskim (Namestie SNP) oprócz straganów, znajdują się również choinka i scena, które są centrum kiermaszu.
Vianočné trhy w Bańskiej Bystrzycy, bo tak określane są jarmarki bożonarodzeniowe na Słowacji, to około 50 różnych kramów oferujących jedzenie, gorące napoje, rękodzieło, ozdoby oraz inne produkty świąteczne. Stoiska zbudowane są w tym samym stylu, ale oferowane na nich wyroby są dość różnorodne.
Wśród świątecznych produktów spożywczych królują oblatky – cienkie wafelki z biblijnymi motywami, które na święta jada się np. jako dodatek do zupy. Płaskie sprzedawane są po 2 euro, w wersji zrolowanej po 2,5 euro.
Jedzenie
Na jarmarku w Bańskiej Bystrzycy, znajdziemy kilka tradycyjnych słowackich świątecznych potraw. Największym wzięciem cieszą się chyba wypiekane w glinianych piecach poplamuchy. Jest to coś w rodzaju zapiekanki, przygotowywanej z klasycznego chlebowego ciasta, na którym układane są dodatki – bryndza, cebula, czosnek i różnego rodzaju mięsa. Jeden, dość sycący kawałek, kosztuje od 3 do 3,5 euro.
Podobnie jak w innych słowackich miastach, tak i w Bańskiej Bystrzycy, świąteczny kiermasz nieodłącznie związany jest z cigánską pečienką (cygańską pieczenią, na którą przepis znajdziecie tutaj), potrawą określaną czasem mianem słowackiego hamburgera. Mięso wieprzowe lub drobiowe, cienko rozbite i marynowane w mleku, jest mocno grillowane, a następnie podawane w białej bułce z dużą ilością skarmelizowanej cebuli oraz musztardy. Cena jednej porcji, w zależności od rozmiarów i tego czy jest to wersja z kurczakiem (tańsza) czy z wieprzowiną (droższa), waha się od 3 do 6 euro. Oprócz cygańskiej pieczeni, powszechne są również różne rodzaje grillowanych kiełbas, żeberka i inne pieczone mięsa zazwyczaj w cenie 2,5 euro za 100 gramów. Nieco tańsza jest grillowana kaszanka, której 100 gramów kosztuje około 1,8 euro.
Dużą popularnością cieszą się lokše – ziemniaczane naleśniki ze słodkim lub słonym nadzieniem, takim jak bryndza, kiełbasa z kapustą, Nutella czy orzechy. Lokse zazwyczaj sprzedawane są zawinięte w rulon. Koszt jednej sztuki to od 1,5 do 2 euro.
Miłośnicy słodkiego, oprócz ziemniaczanych naleśników mogą kupić ciasta, wśród których niepodzielnie króluje posypana cukrem pudrem strudla z nadzieniem makowym, jabłkowym lub mieszanym. Jeden kawałek to koszt 2 euro. Inne placki sprzedawane są w podobnych cenach – od 1,5 do 2 euro za kawałek.
Popularnym przysmakiem są trdelniki, które przywędrowały na Słowację z Węgier w XVIII wieku, gdzie określane są jako kurtoszkołacze. Słodkie, delikatne drożdżowe ciasto, które pieczone jest na obracających się walcach bezpośrednio nad ogniem lub przeznaczonych do tego elektrycznych maszynach. Jedzone jest z posypką cukrową oraz szeregiem innych dodatków, wśród których zdecydowanie prym wiedzie Nutella. Cena jednego kawałka bez dodatków to zazwyczaj około 3 euro.
Napoje
Wśród gorących napojów, najpopularniejszy jest świąteczny poncz (vianocny punč), który w zależności od stanowiska, przygotowywany jest w inny sposób. Najczęściej jest to gorące wino, przyprawy i owoce. Jego cena to zazwyczaj około 2 euro za 200 ml. Poncz bywa niekiedy wzmacniany cięższymi alkoholami, takimi jak tatrzański czaj (więcej o nim możesz przeczytać w artykule Co kupić na Słowacji). Taki poncz określany jest jako turbo punc lub tatransky punc i sprzedawany za 2,5 – 3 euro.
Drugim gorącym napojem cieszącym się sporą popularnością jest grzane wino (varené víno), które w przeciwieństwie do ponczu nie zawiera dodatku w postaci soku owocowego. Jego cena to zazwyczaj 2 euro za 200 ml.
Nieco mniej popularna, ale dostępna na większości stoisk jest medovina, czyli słodki alkoholowy napój ze sfermentowanego miodu i wody. Cena jednego, 200 ml kubka, to zazwyczaj 2 euro. Sama medovina sprzedawana jest też na kilku stoiskach w formie butelkowanej.
Podsumowanie
Wizytę na Jarmarku Bożonarodzeniowym w Bańskiej Bystrzycy możemy polecić wszystkim, którzy lubią klimat świątecznych jarmarków, ale nie przepadają za tłumami. Bańska Bystrzyca, mimo iż jest popularną miejscowością turystyczną w okresie letnim, wiosennym i zimowym to późną jesienią i w okresie przedświątecznym nie jest zbyt oblegana – na jarmarku możemy zaznać więc również odrobiny spokoju. Samo miasto, oprócz jarmarku do zaoferowania ma również ciekawą architekturę oraz pobliskie atrakcje w postaci ośrodków narciarskich, aquaparków i atrakcji przyrodniczych.
Partnerem wpisu jest Narodowe Centrum Turystyki Słowackiej w Polsce.
